Açık Bilinç'te Güven Güzeldere, evrim kuramı tartışmaları serisinde bilim felsefesinden hesaplama bilimlerine geçiyor.
Dijital bilgisayarların icadı, Biyolojiyi nasıl etkiledi?
'Genetik algoritmalar', evrim kuramının sınanması için nasıl kullanılabilir ve niye önemli bir araç?
Yapay zeka hakkındaki öncü makalelerin başında bilgisayar bilimlerinin matematiksel temellerini oluşturan Alan Turing'in 1950'de yayımladığı 'Computing Machinery and Intelligence' (Hesaplama Makineleri ve Zeka) yazısı gelir.
Alan Turing, makalesinde yapay zekanın mümkün olmadığını iddia eden çeşitli itirazları değerlendirirken, 'Lady Lovelace'ın İtirazı' başlığı altında ele aldığı 'makineler yeni hiç bir şey yapamaz' iddiasına karşı çıkar ve 'öğrenen makineler' kavramına değinir. Turing, 'öğrenen makineler'den söz ederken evrimci düşünceden de ilham alır.
Ama hesaplama bilimlerinin evrim kuramına katkısını anlamamızdaki en önemli dönemeç, bilgisayar bilimci John Holland'ın 1975 tarihli, doğal ve yapay sistemlerde adaptasyon kavramını anlattığı Adaptation In Natural and Artificial Systems adlı kitabıdır.
Genel olarak 'geriye bakan' yani deney yaparak değil, geçmişten gelen kısmi fosil kayıtlarıyla tezlerini destekleyen evrim kuramı, bilgisayar simülasyonlarıyla kendine yepyeni bir 'sınama mecrası' bulmuş olur. Bazen milyonlarca yıl alan evrimsel süreçleri fiziksel dünyada takip etmeye çalışmak yerine, bilgisayar simülasyonunun sağladığı sanal ortamlarda çeşitli mutasyonların nesilden nesile nasıl fark yarattığını görmek, evrim kuramı açısından devrimci bir adım sayılabilir.
Bilgisayar simülasyonlarının evrim kuramına sağladığı görselleştirmeyi, bilgisayar bilimci Karl Sims'in 1990'larda yaptığı 'Genetik Algoritmalarla Sanal Yaratıkların Evrimleşmesi' başlıklı öncü çalışmasında izleyebilirsiniz.
